Mỗi tháng người Việt mua khoảng 6 tấn vàng

Vai trò của vàng

Quý 1 năm 2022 người Việt mua 19,6 tấn vàng; quý 1 năm nay lượng mua giảm 12%, còn 17,2 tấn.

Nhu cầu tiêu thụ vàng toàn cầu

Báo cáo Xu hướng nhu cầu vàng mới nhất của Hội đồng Vàng Thế giới WGC cho thấy nhu cầu tiêu thụ vàng toàn cầu không bao gồm thị trường OTC thấp hơn 13% so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, sự phục hồi của thị trường OTC đã nâng tổng nhu cầu vàng toàn cầu lên 1.174 tấn, tăng nhẹ 1% so với quý 1 năm 2022.

Theo số liệu được WGC đưa ra, trong quý 1 năm nay, giá vàng thế giới đạt bình quân 1.890 USD/oz, gần mức bình quân kỷ lục của giá vàng thế giới trong quý 1 hàng năm. Diễn biến phức tạp của vàng trong quý 1 thể hiện rõ sự đa dạng và tính toàn cầu của nhu cầu vàng.

Các ngân hàng trung ương đã mua ròng 228 tấn vàng cho dự trữ quốc gia, mức mua ròng kỷ lục trong dữ liệu thống kê quý 1 của WGC. Việc các ngân hàng trung ương liên tục mua ròng vàng khối lượng lớn phản ánh vai trò của vàng trong danh mục dự trữ ngoại hối trong thời gian thị trường biến động và rủi ro tăng cao.

Năm nay người Việt giảm mua vàng

Riêng tại Việt Nam, từ 19,6 tấn trong quý 1/2022, nhu cầu tiêu thụ vàng đã giảm 12% còn 17,2 tấn trong quý 1 năm nay. Trong đó, nhu cầu vàng miếng giảm 10%, từ mức 14 tấn xuống còn 12,6 tấn trong 3 tháng đầu năm nay. Nhu cầu trang sức giảm 18%, từ 5,6 tấn xuống còn 4,6 tấn.

Giải thích cho sự suy giảm nhu cầu vàng ở Việt Nam, ông Shaokai Fan – Giám đốc điều hành khu vực châu Á -Thái Bình Dương (không bao gồm Trung Quốc) đồng thời là Giám đốc phụ trách toàn cầu về ngân hàng trung ương của WGC – nói: “Sự suy giảm nhu cầu trang sức vàng ở Việt Nam một phần do tác động từ hiệu ứng cơ sở. Quý 1 năm 2022 là quý có nhu cầu mua vàng trang sức trong nước mạnh nhất kể từ năm 2007. Việc mua trữ vàng trang sức trong quý 1 năm 2023 đã có những dấu hiệu tích cực trong dịp Tết Nguyên đán, trước khi giảm dần vào tháng 2 và tháng 3 do giá vàng tăng”.

Kết quả kinh doanh quý 1 vừa qua của các doanh nghiệp trong ngành cũng phản ánh xu hướng do WGC ghi nhận. Công ty cổ phần Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận PNJ có doanh thu thuần ba tháng đầu năm là 9.753 tỷ đồng, giảm nhẹ so với mức nền cao kỷ lục của cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, doanh thu trang sức bán sỉ và vàng 24K giảm nhẹ so với cùng kỳ 2022.

Tại phiên họp thường niên cuối tháng 4, bà Cao Thị Ngọc Dung, Chủ tịch HĐQT PNJ nói quý đầu năm luôn là nền tảng cho cả năm bởi có mùa cao điểm bán hàng trước Tết Nguyên đán, vía Thần Tài và lễ Tình nhân, nhưng năm nay công ty cảm nhận khó khăn ngay giai đoạn này.

“Thị trường hiện rất mờ mịt và không loại trừ phương án còn chuyển biến xấu hơn”, bà Dung nói. Dù vậy, người đứng đầu PNJ cho rằng có 50% xác suất sức mua có thể hồi phục vào 3 tháng cuối năm.

Theo chuyên gia tài chính Phan Dũng Khánh, việc tiêu thụ vàng giảm so với cùng kỳ là hợp lý vì giai đoạn nửa đầu năm ngoái, giá vàng tăng mạnh và lực mua cũng rất cao. Thị trường tài chính của Việt Nam khi ấy không tốt nhưng thị trường vàng sôi động. Trong khi đó, quý I vừa qua chứng kiến GDP tăng trưởng giảm tốc, riêng TP HCM rất thấp. “Trong lúc kinh tế khó khăn, người dân lo phòng thủ và dùng tiền chi tiêu cuộc sống chứ không ưu tiên mua vàng”, ông Khánh nói.

Ngoài ra, ông Khánh cho rằng các kênh đầu tư khác bắt đầu có tín hiệu thoát khỏi vùng đáy, đơn cử như chứng khoán đầu năm nay cải thiện nên hút tiền trở lại. Thị trường này chỉ mới yếu đi cuối quý I đầu quý II.

Mức độ quan tâm về vàng theo đánh giá của ông Khánh cũng giảm. “Tuần trước, giá vàng thế giới lập đỉnh 2.078 USD mỗi once nhưng tôi thấy mức độ quan tâm của nhà đầu tư trong nước thấp”, ông Khánh nhìn nhận.

Nhu cầu vàng trang sức toàn cầu

Nhu cầu vàng trang sức toàn cầu trong quý 1 duy trì ở mức ổn định với 478 tấn. Nhu cầu vàng trang sức của Trung Quốc đã dần phục hồi, đạt 198 tấn trong 3 tháng đầu năm – quý đầu tiên mà hoạt động mua sắm của người tiêu dùng nước này không bị hạn chế sau gần 3 năm Bắc Kinh áp dụng Zero Covid.

Sự khởi sắc của nhu cầu trang sức ở Trung Quốc đã bù đắp phần nào cho nhu cầu suy giảm ở Ấn Độ, nơi mức tiêu thụ vàng trang sức giảm 17% so với cùng kỳ năm trước, chỉ còn 78 tấn. Nguyên nhân chính dẫn đến hiện tương suy giảm nhu cầu nữ trang ở Ấn Độ chính là việc giá vàng bán lẻ ở nước này tăng mạnh, có thời điểm đạt mức cao nhất mọi thời đại.

Nhu cầu đầu tư vàng

Bức tranh nhu cầu đầu tư vàng toàn cầu có sự thay đổi đáng kể trong quý đầu năm.

Tháng 1 và tháng 2 đã xuất hiện hiện tượng rút vốn ra khỏi quỹ giao dịch hoán đổi (ETF) vàng. Tuy nhiên, do rủi ro hệ thống của nền kinh tế Mỹ, tháng 3 đã ghi nhận sự phục hồi vốn đầu tư vào quỹ ETF vàng. Do đó, lượng bán ròng của các quỹ ETF vàng trong quý đã giảm bớt, còn khoảng 29 tấn.

Nhu cầu đầu tư toàn cầu vào vàng thỏi và xu vàng đã tăng 5% so với cùng kỳ năm trước, đạt 302 tấn, mặc dù có sự biến động đáng kể ở các thị trường chính. Nhu cầu mua vàng thỏi và xu vàng tại Mỹ đạt 32 tấn, mức cao nhất trong một quý kể từ năm 2010, chủ yếu do lo ngại về suy thoái kinh tế và nhu cầu tìm kiếm nơi trú ẩn trong tình hình khủng hoảng ngân hàng.

Sự gia tăng nhu cầu nói trên ở Mỹ giúp cân bằng lại sự suy giảm nhu cầu ở châu Âu, đặc biệt là Đức, nơi nhu cầu đầu tư giảm 73%. Việc nhu cầu tại Đức suy giảm đáng kể chủ yếu do lãi suất thực dương và giá vàng tại thị trường châu Âu tăng, khuyến khích việc bán ra để thu lợi nhuận.

Về nguồn cung, quý 1 đã ghi nhận một sự tăng nhẹ trong tổng cung vàng toàn cầu, đạt 1.174 tấn, với mức gia tăng 2% trong khai thác mỏ và 5% trong tái chế.

Vai trò của vàng

Bà Louise Street, chuyên gia nghiên cứu thị trường cấp cao của WGC nhận định rằng điểm chung ở các thị trường vàng trên toàn cầu trong quý 1 năm 2023 chính là sự quan tâm của các nhà đầu tư đến vàng để bảo vệ giá trị tài sản trong thời kỳ bất ổn tài chính.

Vai trò của vàng

“Trong bối cảnh đang diễn ra sự bất ổn trong ngành ngân hàng, căng thẳng địa chính trị liên tục và khó khăn kinh tế, vai trò của vàng như một tài sản trú ẩn an toàn trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Trong tình hình này, dự kiến nhu cầu đầu tư vào vàng sẽ tăng trong năm nay, đặc biệt là khi rào cản từ đồng USD và việc tăng lãi suất đang giảm dần”, bà Street nói. “Khi một số nền kinh tế đang đứng trên bờ vực suy thoái, vai trò của vàng như một tài sản chiến lược, dài hạn có thể trở nên vô cùng quan trọng, bởi kênh tài sản này đã chứng tỏ khả năng mang lại lợi nhuận tích cực trong 5 trên tổng số 7 cuộc suy thoái gần đây”.